I Ùapou to ù tīmataìa i te hakako mai i te èo ènana/ènata i te èhua 1995.
E TAAÀU I TE MEHEA ...
Écrit par Jacques Iakopo Pelleau
Ma te aò o tītahi hana haakiiete, e taaàu oti tātou i te koakoa, te pekē me te mehea ; i peàu pū ai oti tātou « Auē te kanahau ! » a koè à « Mea paòpaò ! »
Mea nui te ponatekao mea hakaìte atu i te hakatu o te hana. Mei òto mai âtou paotū o te hāmani haavivini ponatekao a te èpikopo Dordillon.
I tēnei mou pō, mea nui te poì hou e haahana hae i te ponatekao « maè ».
No te ponatekao farani « histoire », e to ù ponatekao ènana. Pēhea hoì te vaeìa ?
Paetu, Pahutake ...
Écrit par Jacques Iakopo Pelleau
A mou pō i tēnei, u hakaìte atu au ia ôtou i te ponatekao kākiu « moenahu / moenehu », o « u haatuhaèìa » te haaviviniìa. Ma hope mai, i òto o to ù tatauìa mautahi ananu i te hāmani haavivini ponatekao a te èpikopo Dordillon, u koàka ia ù te mou ponatekao, o « haapohuè hakaùa » te haaviviniìa.
Moenahu/Papatohua
Écrit par Jacques Iakopo Pelleau
U makimaki oko au e haapohuè mai i nā mou ponatekao kākiu e ùa : moenahu/moenehu me papatohua.
I òto o te hāmani haavivini ponatekao a te èpikopo Dordillon, ua ìte au i te ponatekao « nike », mei io te kēkē kanauu, he hua mea anaiho te haaviviniìa me « pao, hika ».
Tai èhua, tai mataìki
Écrit par Jacques Iakopo Pelleau
Ma nā tai kākiu, o puni te ikoa o te èhua meàma.
He mea òko nui te hana ìima ènana ma he aomāàma viipū. Ma nā tai kākiu, e kānea nei te tau tuhuka i te tau haìna kohoàokoìa e te tiàtohu o te mataèinaa.
HEIHEI
Écrit par Jacques Iakopo Pelleau
Ma òto o ta ù tatauìa mau o te hāmani haaviviniìa ponatekao a te èpikopo Dordillon, u koàka ia ù te nuiìa o te ponatekao kanahau pao. I òto o tēnei hatika o te tohua niutavavā « te èo », e àva atu au me ôtou i hua tau taetae. O « heihei » tōmua ponatekao kanahau.